Amelié
Prunus dulcis
Rosaceae
Àutri noum : Amendié, Ameié.
Nom en français : Amandier.
Descripcioun :Aubre bèn couneigu e eisa de recounèisse que siegue en flour, emé si fueio o sis amelo (amendo). Se saup pas toujour que l'amelié (l'amendié) nous vèn di relarg d'Iran e d'Afganistan via la Grèço. Li vièis aubre rèston longtèms en plaço e fan de pichot.
Usanço :Au nostre, lis amelo servon à adouba d'ùni sucrarié coume lou nougat, mai soun peréu requisto dins li plat sala. Sabès que lis amelo amaro soun empouisounanto e mourtelo que caupon d'acide cianidrico. L'òli d'amelo èi vertuouso pèr sarra li plago e contro l'inflamacioun. La ligno èi bono pèr l'ebenistarié.
Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna
Gènre : Prunus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printems
Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Roucaio
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Prunus dulcis (Mill.) D.A.Webb.,1967
Aiet-de-vigno
Allium vineale
Amaryllidaceae Alliaceae
Àutri noum : Aiasso, Aiolo, Porre-cougiéu, Porre-fèr, Porre-de-vigno.
Noms en français : Ail des vignes, Aillet.
Descripcioun :L'aiasso, emé sa tijo primo, pòu èstre proun grand (fin qu'à 1 m). Se recounèis à sa fueio que douno d'èr à-n-aquelo dóu jounc (fino e boutisso). Lou brout (oumbello) caup soulamen de bousseleto (la maje-fes), o pòu agué quàuqui flour un pau roso emé de lònguis estamino.
Usanço :Es uno planto manjadisso, li fueio e li bousseleto se bouton dins lou manja dóu meme biais que l'aiet cultiva. Coume tóuti lis aiet èi bon pèr la santa de proun de biais. Ei pèr eisèmple vertuous contro li verdau.
Port : Erbo
Taio : 30 à 100 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Allium
Famiho : Amaryllidaceae
Famiho classico : Alliaceae
Ordre : Asparagales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Champ
- Tepiero seco
- Colo
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Allium vineale L., 1753